จิตหลอกไม่กลัว กลัวผีหลอก

จิตไม่ชอบโดนคนอื่นหลอก แต่มันชอบหลอกตัวเอง

ความจริงที่เกิดในปัจจุบัน
จิตไม่ค่อยยอมรับ
เพราะมันเป็นความจริง
 
จิตของเรามันชอบความหลอกลวง
จิตมันจึงไปอยู่กับความคิด
มากกว่าความรู้
 
เพราะความรู้เป็นความจริง
ความคิดเป็นความหลอก
มันก็หลอกได้ทังวัน
 
จิตเองไม่ชอบถูกหลอก
แต่มันชอบหลอกตัวมันเอง
 
คนส่วนใหญ่กลัวผีหลอก
แต่ไม่กลัวตัวเองหลอก
ความคิดหลอกตัวเอง
 
รูป เสียง กลิ่น รส ของตัวเอง
หลอกตัวเอง กลับไม่กลัว
กลับชอบ ปรุงให้มันเลอเลิศเอาไว้
 
ทำไมจิตถึงชอบสิ่งที่หลอก
ก็เพราะมันยังไม่ชอบความจริง
 
เราจะเห็นว่า แม้เราพยายาม
ให้จิตมาอยู่กับความจริง
มันก็ไม่อยู่หรอก
ความจริงคือความรู้สึกตัว
จนกว่าจิตของเราจะฉลาดขึ้น
เพราะมันถูกหลอกแล้วมันทุกข์
 
คิดไปเรื่องดีบ้างเรื่องชั่วบ้าง
ก็เริ่มหนักเริ่มฟุ้งเริ่มไม่สนุก
เริ่มติด อึดอัด
ก็เริ่มพยายามมาอยู่กับความจริง
 
แต่อยู่กับความจริงนานไม่ได้
เพราะมันไม่สนุก
จิตมันไปอยู่กับความสนุกสนานมานาน
พอมันขาดความสนุกก็จะอยู่ไม่ได้อีก
มันก็เพลินไปสร้างเรื่องใหม่อีก

จิตชอบอยู่กับความคิด มากกว่าความรู้สึกตัว

เราจะทำอย่างไร
ให้จิตมันยอมจำนน?
มีอย่างเดียวก็คือ
ให้ความรู้มันเรื่อยๆ
ให้มันฉลาดขึ้น
ก็พยายามให้จิต
มาอยู่กับปัจจุบันเรื่อยๆ
พอจิตอยู่กับปัจจุบันมากขึ้น
จิตก็จะเห็นความแตกต่าง
 
จิตเองจะเห็นความแตกต่างว่า
ขณะที่ตัวเองไปคิด
อยู่กับอดีตอนาคต
กับอยู่กับความจริงปัจจุบัน
อันไหนมันสุขกว่า
อันไหนมันสงบกว่า
อันไหนมันปัญหาน้อยกว่า
 
ตอนแรกมันก็ไม่ยอมรับ
รู้ทั้งรู้ว่าอยู่กับปัจจุบันดีกว่า
สงบกว่า เบากว่า
 
แต่มันก็เผลอ
ไปอยู่กับความคิดจนได้
มันจะเป็นอยู่อย่างนี้
 
ถามว่าจริงๆ แล้วเป็นอย่างไร?
เราจะไม่คิดเลยใช่มั้ย ก็ไม่ใช่
จะให้อยู่กับความรู้อย่างเดียวก็ไม่ใช่
 
ให้ทำทั้งความรู้และความคิด
สมดุลกัน
 
ถ้าอยู่กับความคิดอย่างเดียว
มันก็ทุกข์
ถ้าอยู่กับความจริงอย่างเดียว
มันก็อยู่ไม่ได้
เพราะมันสุดไปอีกทางหนึ่ง
 
ดังนั้น จะทำอย่างไร?
ก็ต้องฝึกฝนให้จิตฉลาด
ในการที่จะอยู่กับความคิด
และความรู้อย่างละเท่าๆ กัน

พระพุทธยานันทภิกขุ