สติในทัศนะของคุณหมอคงศักดิ์

สติ – กุญแจไขชีวิต นพ.คงศักดิ์ ตันไพจิตร หากถามชาวอเมริกันถึงคำว่า ?สติ? กว่า 95% จะตอบว่าไม่รู้จักคำนี้ กระนั้นก็ดี ปัจจุบันได้มีความตื่นตัวในวงการจิตวิทยาและจิตแพทย์ในสหรัฐ ถึงวิธีบำบัดลดปัญหาความกดดัน (Stress Management/Stress Reduction) ด้วยการใช้สติ (Mindfulness) มากขึ้นเรื่อยๆ อาทิ ใช้ช่วยลดความเครียดของพ่อแม่ของเด็กที่เป็นโรคขาดความตั้งใจ (ADS or Attention Deficit Syndrome) ตลอดถึงการเริ่มใช้สติบำบัดรักษาโรคบางโรค เช่น Fibrositis หรือ Fibromyalgia ซึ่งมีอาการปวดเมื่อยทั่วตัวเรื้อรัง เป็นต้น แม้แต่วงการแพทย์โดยทั่วไป แต่เดิมเมื่อ 10-15 ปีก่อน เห็นเรื่องการเจริญสมาธิเป็นเรื่องเหลวไหล แต่ปัจจุบันกลับให้ความสำคัญในเรื่องนี้ และแพทย์จำนวนมากยอมรับว่า การเจริญสมาธิ (Meditation) มีประโยชน์ มีบทบาทและสามารถนำมาช่วยในการบำบัดรักษาผู้ป่วยได้ ตัวอย่างที่สำคัญและทำได้ผลมาก คือ Dr. Jon Kabat-Zinn ผู้อำนวยการศูนย์รักษาขจัดความเครียดแก่ผู้ป่วยด้วยโรคเรื้อรัง (Director, Stress Management Center) ที่ University of Massachusetts, Worcester, Massachusetts ได้นำการฝึกอบรมจิตด้วยสติ (Mindfulness Meditation) มาใช้รักษาผู้ป่วยด้วยโรคปวดเรื้อรัง (ชนิดที่เรียกว่า คนไข้เหลือเดน คือ หมอคนอื่นๆ ยอมแพ้ หมดหนทางเยียวยารักษาแล้ว) ซึ่งปรากฏว่าได้ผลดีมาก อาการปวดหายหรือลดลงไปมาก ทำให้คนไข้เหล่านั้นสามารถดำรงชีวิตประจำวันได้ดีขึ้นอย่างมาก มีความสุขสบาย แทนที่จะเครียดเป็นทุกข์ไปกับความเจ็บปวด และบางคนสามารถกลับไปทำงานได้อย่างเดิมเป็นปกติ แม้แต่ดาวรุ่งดวงใหม่ และ เจ้าแห่งมือกอล์ฟอาชีพ ระดับ Master ที่อายุน้อยที่สุด Tiger Woods ก็ยอมรับว่า เวลาเครียดขึ้นมาได้อาศัยการการปฏิบัติกรรมฐาน เป็นเครื่องช่วยผ่อนคลายความตึงเครียดได้เป็นอย่างดี และคุณความดีข้อนี้ ขอยกให้แก่คุณแม่คือคุณกุลธิดา Woods ซึ่งเป็นคนไทย และเป็นชาวพุทธที่เคยไปวัดไทยในลอสเองเจลิส เป็นประจำ ในทางตรงกันข้าม ถ้าถามคนไทยด้วยกันว่า รู้จักคำว่า ?สติ? ไหม คุณอาจโดนมองหน้าว่า คุณนี่ป่าเถื่อนจริง ไปอยู่ที่ไหนมา ใครๆ ก็รู้จักคำว่า ?สติ? กันทั้งนั้น เพราะว่าสังคมไทยนั้น ตั้งแต่เล็กจนแก่เฒ่าจวบจนวาระสุดท้ายของชีวิต เราเติบโตและอยู่กับคำว่า ?สติ? ตลอดเวลา