เจริญสติแบบไฮเทค

เจริญสติแบบไฮเทค

 

ถาม:

เราต้องเจริญ สติ สมาธิ ปัญญาพร้อมๆ กันเลย อันนี้โยมเข้าใจถูกต้องรึเปล่า เจ้าคะ?

ตอบ:

การเจริญสติที่ถูกต้อง ต้องประกอบด้วยสมาธิและปัญญาเสมอ เพราะมันจะช่วยควบคุมความอยาก ไม่ให้ลุกลามตามอำนาจของกิเลสตัณหา จะว่าไปแล้ว ความอยากตามสัญชาตญาณ มันปรากฏแทบตลอดเวลาเลยทีเดียว ไม่ว่าเราจะรู้ตัวหรือไม่รู้ตัวก็ตาม
ดังนั้น ทุกข์จึงเกิดขึ้นได้ตลอดเวลา เมื่อเผลอคล้อยตามความอยากไป แม้เพียงเวลาสั้นๆ ก็ตาม ฉะนั้น พระพุทธองค์จึงตรัสว่า “สติ สัพพัตถะ ปัจจะยา” สติเป็นสิ่งจำเป็นต้องมีตลอดเวลา ถ้าไม่อยากทุกข์มากกว่านี้ ต้องพยายามเจริญสติกันให้ตลอดเวลาเลยทีเดียว คนไม่รู้วิธีเจริญสัมมาสติ ต้องทุกข์อย่างแน่นอน การทำงานของสัมมาสติ เสมือนการทำงานของเครื่องยนต์ ที่จัดตั้งระบบหรือ reset ไว้ลงตัวแล้ว ทำงานได้ถูกต้องแม่นยำรวดเร็วมาก เรียก Psychotexnology หรือไซโคเทคโนโลยีทางจิตเลยทีเดียว

 

จิตเหมือนจาน ใช้แล้วต้องล้างให้สะอาด

 

ถาม:

 
กระผมมีความรู้สึกและเข้าใจอย่างนี้ครับ ปัญหาของโลกล้วนเกิดจากความคิดทางโลก ก็แก้กันด้วยความคิดซึ่งไม่มีทางจบสิ้น แต่การกลับคืนสู่จิตเดิมแท้คือจิตประภัสสรนั้น เป็นการยุติปัญหาทั้งปวง เพราะอยู่เหนือความคิด เหนือเหตุผล เหนือกาลเวลา มีแต่รู้ซื่อๆ รู้ทุกเรื่องแต่รู้เฉยๆ ไม่มีบวก ไม่มีลบ ไม่มีถูก ไม่มีผิด นิ่งอยู่ สงบอยู่ กราบคารวะครับ
 
 

ตอบ:

 
การขัดเกลาจิต เป็นการประพฤติพรหมจรรย์ คนทุกคนสามารถทำได้ โดยไม่เลือกลัทธิ ศาสนา และเผ่าพันธุ์ แต่ต้องทราบเป้าหมายหลักว่าคืออะไร และทำไปเพื่อได้อะไร เราอาจจะได้คำตอบต่างๆ กันไป
 
แต่ถ้าถามกลับแบบเป็นรูปธรรมว่า การชำระจิตให้หมดจด ทำไปเพื่ออะไร เหมือนเราจะถามว่า การชำระล้างภาชนะต่างๆ ในครัวเรือนให้สะอาดทุกๆ วัน และทุกครั้งหลังจากใช้แล้ว เพื่อประโยชน์อะไร ทุกคนคงตอบได้ไม่ยาก
 
การชำระมลทินของจิตก็เช่นเดียวกัน เริ่มด้วยการรักษาจิตให้สะอาด ด้วยการดึงจิตกลับมาตามรู้กาย เพื่อให้จิตนิ่งอยู่กับปัจจุบันจนคุ้นเคย จากนั้นจะรู้วิธีแยกกันออก ระหว่างจิตที่คิดกับจิตที่รู้ จิตที่คิดปรุงกับจิตไม่ปรุง มีความต่างกันอย่างไร คอยเฝ้าสังเกตอาการของจิตชนิดนี้ไปเรื่อยๆ ปัญญาญาณเบื้องต้นที่หลวงพ่อเทียน เรียกว่า รู้จำ รู้จัก
 
เมื่อปฏิบัติแบบนี้ไปเรื่อยๆ เราจะรู้วิธีเลือกใช้จิตตื่นรู้ หรือจิตประภัสสร ได้มากและบ่อยขึ้นเรื่อยๆ เหมือนเรารู้จักเลือกใช้ภาชนะที่สะอาด จะรู้สึกสะดวกและปลอดภัย จิตที่ปรุงแต่งหรือที่เจือปนด้วยกิเลส ก็จะมีโอกาสเกิดขึ้นกับจิตนี้น้อยลง จิตเราจะรู้สึกสงบ สว่าง สะอาด การใช้กาย วาจา ก็จะเน้นสงบ สะอาดมากขึ้น สภาวะจิตที่เรียกว่า รู้แจ้ง รู้จริง ก็ปรากฏชัด นั่นคือผลของการเจริญสติแบบเคลื่อนไหวที่ถูกต้อง

 

พระพุทธยานันทภิกขุ