เล่านิทานเซน ๑๗ มนุษย์ทองคำ

ชายหาฟืนและครอบครัวมีฐานะยากจน
ภรรยาของเขาจึงมักไปวัดและสวดอ้อนวอน
ขอให้หลุดพ้นจากความทุกข์ยากเสียที
วันหนึ่งชายหาฟืน ได้ขุดพบรูปปั้นพระอรหันต์ทองคำ ๑ องค์
เขาได้นำไปแลกเปลี่ยนเป็นเงินมหาศาล
เขาจึงกลายเป็นเศรษฐีขึ้นมาในพริบตา
ชีวิตความเป็นอยู่ของเขาพลิกจากหน้ามือเป็นหลังมือ
เขามีพร้อมทุกอย่างทั้งเงินทอง ที่ดิน เกวียน บ้าน บริวารรับใช้
แต่เขากลับนอนไม่หลับ กระสับกระส่ายทุกคืน
ภรรยาของเขาจึงเตือนว่า “ตอนนี้เรามีเงินทองมากมาย
ต่อให้โดนโจรปล้น หรือขโมยขึ้นบ้านสักกี่ร้อยรอบก็ไม่หมด
เจ้ายังจะทุกข์กังวลอะไรอีก หรือเจ้าจำความยากลำบากไม่ได้”
ชายหาฟืนนอนเอามือก่ายหน้าผาก ถอนหายใจ
และกล่าวตะคอกภรรยาด้วยความรำคาญ
“เจ้าจะไปรู้อะไร ข้าไม่เคยกลัวโจรขโมยขึ้นบ้านหรอก
แต่ข้ายังขุดหาพระอรหันต์อีก ๑๗ องค์ ไม่เจอเลย…
เฮ้อ! ใครจะมาขุดเจอก่อนข้ามั้ยเนี่ย”
ต่อมาไม่นาน ชายคนนั้นก็ล้มป่วยลง และตายในที่สุด
นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า
ความโลภไม่เคยปรานีใคร
แม้แต่เจ้าของร่างที่มันอาศัยอยู่
เราจึงควรคุมกำเนิดความโลภ
ด้วยการรู้เท่าทันสุขเวทนาทางกาย
ก่อนที่มันจะก่อตัวเป็นสุขเวทนาทางใจ
คือความพอใจ และความโลภในที่สุด